Ademoğlu var
olduğundan bu yana olağanüstü olaylara ve varlıklara ilgi duymuş ve inanmak
istemiştir. Özellikle yaşadıkları dönemde doğa olayları gibi akıl
erdiremedikleri bir sürü olağan dışı olguları bir tanrının ya da birden çok tanrının yaptığını
düşünmüş, yorumlamış ve zamanla benimsemeye başlamışlardır. Tabi ki de bununla
birlikte kehanetler, efsaneler, masallar ve mitler ortaya çıkmıştır.
Tarihin tozlu sayfalarına şöyle bir
baktığımızda mısır mitolojisi geçmişin en eski ve en zengin mitolojisi olduğunu
görmekteyiz. Hiyeroglif yazısıyla tarihin en farklı ve ilgi çekici mitolojisi
olmayı başarmıştır. Dini genel olarak
politesitik, henoteistik ve zaman zaman monoteistik bir yapıya sahip olan mısır
mitolojisi kütüphanelerin tozlu raflarına yer edinmeyi başarmıştır.
İbrahimi dinler öncesi, yaklaşık 3 bin yıl önce, yarı insan yarı hayvan tanrıların tasvir edildiği mısır mitolojisinde; başlangıçta evrenin kaosun kara sularıyla dolu olduğuna inanılırdı.
Yaradılış, Var Olış ve
Başlangıç
İbrahimi dinler öncesi, yaklaşık 3 bin yıl önce, yarı insan yarı hayvan tanrıların tasvir edildiği mısır mitolojisinde; başlangıçta evrenin kaosun kara sularıyla dolu olduğuna inanılırdı.
İlk tanrı, Re-Atum, her sene olduğu
gibi Nil nehrinin taşan sularından yükselerek ortaya çıktı. Re-Atum’ dan Tefnut
(Nem) ve Şu (Hava) ortaya çıktı. Şu ve Tefnut’ un Nut (Gök) ve Geb (Yer) adında
iki çocuğu olduğu zaman dünya yaratıldı. Şu ve Tefnut, karanlık ve bilinmezlik
içinde gezerken kayboldu. Re-Atum gözünü onları aramaya gönderdi ve onlara kavuştuğunda
döktüğü sevinç gözyaşları insanlara dönüştü ve böylelikle insanoğlu yaratılmış
oldu. Daha sonra Şu ve Tefnut’ un Osiris
ve Seth adında iki oğlu dünyaya geldi. Seth dünyaya geldiğinde kainatı büyük
bir korku ve kötülük sardı. Osiris ise Mısır kralı oldu. Seth erkek kardeşini
öldürerek parçalara ayırdı ve kendisini
Mısır kralı olarak ilan etti. Osirisin karısı İsis kocasının parçalarını
toplayarak oğlu Horus’ u yarattı. Horus babasını öldürenin Seth olduğunu
öğrenince Seth’e savaş açtı ve Mısır tahtına oturdu ve böylelikle firavun
soyunun başlangıcı atılmış oldu.
RA
Güneş
tanrısı ve yaratıcı olarak bilinir. Şahin kafalı insan biçiminde tasvir edilir.
Phoenix’ e benzer bir özelliği vardır; her sabah ateşlerin içinden tekrar
doğar. Bu yüzden sembolü güneştir. E.A. Walls Budge’ a göre Mısırlılara göre Ra
Mısır’ın tek tanrısıydı (monteizm). Diğer tanrılar Ra’ nın parçalarını
oluşturuyorlardı.
TEFNUT
Bulutların
tanrıçası, Ra’ nın kızı ve Şu’ nun eşidir. Aslan başlı bir kadın olarak tasvir
edilir.
ŞU
Ra’ nın bir
kadınla birlikte olmadan kendi kudretiyle yarattığına inanılır. Geb ve Nut’ un
babasıdır. Tefnut’ la birlikte Heliopolis’ teki dokuz tanrının ilk çiftini
oluşturur. Ra-Atum’ un kudretli gücünün bedene bürünmüş hali olarak tasvir
edilir. Rüzgarın ve atmosferin tanrısıdır.
NUT
Şu ve Tefnut’
un kızı Geb’in karısıdır. Gökyüzü tanrıçasıdır. Güneş ve Ay Nut’ un vücudu etrafında
dönmesiyle gece ve gündüzün gerçekleştiğine inanılır. Nut’ un Geb ‘ten Osiris, İsis,
Seth ve Nephthys adında iki kız iki oğlu olmuştur.
GEB
Şu ve Tefnut’
un oğlu Nut’ un eşidir. Dünya tanrısıdır. Kutsal hayvanı ve sembolü kazdır.
Bununla birlikte toprak tanrısı olduğu da söylenir. Osiris, İsis, Seth ve
Nephthys’ in babasıdır.
İSİS
Nut ve Geb’
in kızı Osiris’ in karısı Horus’ un annesidir. Anneliği, tedaviyi ve büyüyü
simgeler. Piramit yazıtlarıyla Horus, İsis’ in kutsal memelerinden emzirilen
çocuk olarak gösterilmiştir. İsis ölüler kitabında hayat verici ve ölümün gıdası olarak gösterilmiştir. Rivayete göre İsis' in ilk kobrayı yaratmasının sebebi Ra' ya büyü yapıp gizli ismini öğrenmek olduğu söylenir.
OSİRİS
Geb ve Nut’ un oğlu İsis’ in kocası
kardeşi Seth’ in aksine iyilik ve diriliş tanrısıdır. Yeraltı dünyasının
hakimidir. Kural koyucu, koruyucudur. Rivayete göre, Nephthys, İsis gibi
davranarak Osiris’ i baştan çıkarmış ve Anubis’ i doğurmuştur. Başındaki şapka
yukarı ve aşağı Mısır’ ı simgeler.
NEPHTHYS
Geb ve Nut’ un kızı Seth’ in karısı
Anubis’ in annesidir. Ölümü ve yok olmayı temsil eder. İsminin manası “Evin
Hanımı” yani Horus’ a bağlı olan gökyüzü anlamına gelir.
SETH
Geb ve Nut’ un oğlu Nephthys ‘in
kocasıdır. Kötülük tanrısıdır. Bir eşeği anımsatan kırmızı saçlı ve büyük
kulaklı bir hayali hayvan olarak temsil edilir.
0 yorum:
Yorum Gönder